De kwaliteit van slaap
De barometer voor onze vitaliteit en ons emotionele welzijn
Kent u dat gevoel van na een nacht lekker slapen uitgerust en vitaal wakker te worden en zin te hebben in de dag die komen gaat? Eén op de vier Nederlanders van 12 jaar en ouder kent dit gevoel echter niet en kampt met chronische slaapproblemen.
Dat is best zorgwekkend, want de kwaliteit van onze slaap is belangrijk voor onze vitaliteit en ons emotionele welzijn. Plus hoe jong of oud we ons voelen, zo is gebleken uit een recent Zweeds onderzoek. Onze biologische klok volgt ons dag- en nachtritme en als beide niet synchroon meer lopen, kan men daar best last van ondervinden.
Hoeveel slaap hebben we nodig?
De slaapbehoefte van een mens kan per individu verschillen, maar hangt vooral af van iemands leeftijd. Een baby (jonger dan 1 jaar) slaapt tussen de 15 en 17 uur per dag, een volwassene (18 jaar en ouder) kan al toe met 7,5 tot 8 uur slaap per dag. Uitgaande van gemiddeld 8 uur per nacht brengen we 1/3 van ons leven slapend door.
De slaapcyclus
Tijdens onze slaap doorlopen we vier slaapfases: 1) de sluimerfase, 2) de lichte slaapfase, 3) de diepe slaapfase en 4) de remslaap. Uitgaande van een gezonde slaapcyclus brengen we de helft van de nacht door in fase 2, ongeveer 15-20% in fase 3 en ongeveer een kwart van onze nachtrust in fase 4, de remslaap. Deze verschillende slaapfasen verlopen in een vaste volgorde en de hele cyclus doorlopen we zo’n vier tot zes keer per nacht.
Wat kunnen we er zelf aan doen?
Er kunnen natuurlijk tal van redenen zijn waarom iemand slecht slaapt. Niet voor niets slikken 750.000 mensen in Nederland elke avond een slaappil. Maar gelukkig kunnen we ook zelf veel doen om onze zogeheten slaaphygiëne te bevorderen, bijvoorbeeld:
- sta elke dag rond dezelfde tijd op en ga rond dezelfde tijd naar bed
- zorg voor een verduisterde en rustige slaapkamer
- vermijd beeldschermen minstens 1 uur voordat u gaat slapen
- drink geen koffie of alcohol in de laatste uren voor het slapen gaan
- doe overdag geen dutjes
- beweeg voldoende overdag, liefst ook buiten
Een goede tip uit ‘grootmoeders tijd’ is de beker warme melk voor het slapen gaan. Het effect van dit slaapmutsje kan mogelijk worden toegeschreven aan de tryptofaan die onder andere in melk aanwezig is. Of het helpt op een andere manier doordat je even een rustmoment neemt en je ontspant voordat je naar bed gaat.
